Kısa tabirle atık maddelerden hammadde üretmeye verilen isimdir. Başka bir deyişle atıkların işlenerek tekrar kullanılabilir hammaddeler oluşturulmasıdır. Büyük şehirlerde oluşan çöp yığınları bu yöntemle bir yandan ekonomiye kazandırılırken, öte yandan çevre temizliği sağlanmış olur. Dünya’nın önde gelen, gelişmiş ülkeleri geri dönüşümün nimetlerinden en fazla fayda çıkaranlardır. Çöpten enerji üreten, ham madde ihtiyaçlarını biriken atıklardan yenileme yöntemiyle oluşturan onlarca ülke sayabiliriz.
Atıl durumdaki bazı eşyaların, fiziksel veya kimyasal işlemler sonucu yenilerek, yeniden üretime dahil edilme süreci zorunlu olmuştur. İhtiyaç duyulan kaynakların israfını önlemek için çeşitli yollar denenmiş nihayetinde sistem geliştirilmiştir. Özellikle enerjiye olan ihtiyacın en azından bir bölümünü karşılamak amacıyla geliştirilen sistemler meyvelerini vermiştir. Günümüz şartlarında en çok ihtiyaç duyulan şey enerjidir. Geri dönüşüm yöntemleri ile büyük çaplı bir kaynak yaratılmıştır. Belli başlı ülkelerin enerji ihtiyaçlarını bo yöntemlerle karşılığını bilinmektedir.
İnsanların günlük yaşamında kullandığı birçok maddeyi teknolojinin nimetlerinden faydalanarak geri kazanmayı hedeflemektedir. Kağıt, plastik, cam, demir, alüminyum, bakır, çinko gibi metal atıklar bu yöntemlerin en çok kullanıldığı değerli ürünlerdir.
Her maddenin ayrıştırılma ve dönüştürülme uygulamaları birbirinden farklılıklar göstermektedir. Hurdacı firmaların teknolojik gelişimleri ile alakalı değişkenlik gösteren uygulamalar sayesinde ülkelerin milli ekonomilerine can suyu verilmektedir. Firmamız “Doğa için çalışıyoruz” sloganıyla hizmete vermeye başlamamızın altındaki yegane sebep budur.
Firmamızın geri dönüşümünü sağladığı başlıca maddeler;
Cep telefonu, bilgisayar parçaları, buzdolabı, çamaşır makinesi gibi beyaz eşyalar ve klima gibi elektronik aletler ve bu bu aletlerin parçaları tekrar tekrar dönüştürülebilir. Şirketimiz bünyesinde ki makine parkurumuz ile ülkemizin ekonomisine geri kazandırdığımız bu ürünlerin dışında, başka firmalarca dönüşümü yapılabilen eşyalar mevcuttur.
Geri dönüşüm firmaları tarafından işlenebilen diğer ürünler;
Ayrıca piyasa da aksi bilinse de dönüşütürülmeyen ürünler de vardır. Tek kullanımlık ürün olarak üretilen naylon poşetler, ıslak mendil kağıtları, bebek bezleri, ampüller atık maddelerin dönüştürülemeyen sınıfına girmektedir.
Kullanılmaz durumda ki atıkların yeniden işlenmesiyle ekonomik yarar kazanılması çok eski bir yöntem değildir. Özellikle II. Dünya Savaşı esnasında hammadde kıtlığı Yaşanmıştır. ABD, Japonya gibi büyük devletlerin kampanyalar başlattığı ve vatandaşlarını metal ve fiber maddeleri toplama konusunda teşvik ettiği bilinmektedir. Uzun süren savaşlar sonucu ortaya çıkan kıtlık ve hammaddeye ulaşmanın zorluğuyla ihtiyaçtan doğan devrim niteliğinde bir buluştur. Ellerinde bulunan metallerin savaş meydanında bırakılmasıyla yaşanan sıkıntılar vatandaşları etki altında bırakan kampanyalar yürütülmesiyle aşılmıştır.
Avrupa’da 18. ve 19. yüzyıllarda icat edilen yeni buluşların üretime yaptığı etki ve buhar makinelerinin icadıyla makineleşmiş endüstriyi doğuran Sanayi Devrimi öncesinde kılıç, bıçak, kalkan gibi savaş aletlerinde kullanılan bronz ve demirler eritilerek tekrar silah yapımında kullanılmaya başlanmıştır. Daha sonraları Endüstri Devrimi, ilk önce Birleşik Krallık’ta, ardından Batı Avrupa, Japonya ve Kuzey Amerika’ya sıçrayarak bütün dünyaya yayılmıştır.
Tarihin altın sayfalarına bakıldığında 1800’lü yıllarda üretilen gazlı içeceklerin metal kutularının depozitolu sistemle satışa sunulduğu öğrenilmektedir. Depozito karşılığı emanete alınan içecek kutularının yeni içecekler için yenilenerek tekrar kullanıldığı bilinmektedir.
Tarihe kalitesiz sürecin mucidi olarak geçen, 1773 doğumlu Benjamin Law kumaş atıklarının geri dönüşümünü sağlamıştır. Bu sayede elde edilen saf pamuk ve tekstil ürünleri zamanın engelli sanatçıları için kavramsal bir başlangıç noktası olmuştur. Halen Batley Parish Kilisesi’nin topraklarında Benjamin Law için yapılmış bir anıt vardır.
Peş peşe gelen Dünya Savaşları ülkelerde ekonomik sıkıntılar yaşanmasına sebep olmuştur. Ülkesindeki metalleri savaş sebebiyle kaybeden devletler umudu geri dönüşümde bulmuş, insanlara metal atıkların önemi anlatılmaya çalışılmıştır. Yurttaşlarını vatanseverlik ile ilişkilendirilip atık toplamaya teşvik etmişlerdir. Halk arasında yaratılan bu olgunun başlangıcı savaşların bitmesiyle devam eden atıl durumdaki eşyanın toplanması ve işlenmesiyle edilen kârın büyüklüğü görüldüğünden devam ettirilmiştir.
Eskiden bir ülkenin gelişim düzeyini oradaki kaldırımların yüksekliği belirler denirdi. Ancak günümüzde ülkeler arası gelişmişlik düzeyi, o ülkenin geri kazanım teknolojisiyle ölçülür hale gelmiştir. Avrupa Birliği her fırsatta geri dönüşümünün önemini vurgulamaktadır. Hatta ben geri dönüşüm işi yapmak istiyorum diyen girişimcilere özel teşvikler vermektedir.
İstanbul merkezli firmamız gibi ülkemizin bir çok yerinde sektöre hizmet veren firmalar kurulmuştur. Daha önce hurda çeşitleri konumuzda bahsettiğimiz türdeki hurdaların alım satımıyla ülkenin ekonomik kaynaklarının dış ülkelere çıkışı önlenmektedir. İmalat ve üretim alanlarında ihtiyaç duyulduğu bilinen maddelere hızlı kolay ve daha ucuz yöntemler kullanılarak erişilmesini sağlamaktadır.
Geri dönüşüm neden önemlidir? Sorusu son zamanlarda en çok duyduğumuz sorular arasındadır. Kısaca değinmek gerekirse çok önemli bir amaca hizmet etmektedir. Ülkelere kazandırdığı madenler sayesinde kısa sürede daha az harcama ile ihtiyaçlarını karşılamalarını sağlamaktadır. Sistemin amacı ülkenin elinde mevcut olan saf hammmadeyi kullanmadan atıl durumdaki maddelerden sıfır ürünler elde etmektir.
Hızla gelişen sanayileşme hammadde ihtiyacının artmasına sebep olmuştur. Özellikle çeşitli metalleri çıkarabilecek madenleri olmayan, madencilik işlemlerinin daha yüksek maliyete sebep olduğu ülkeler gözlerini atık malzemelere dikmiştir. Sanayi kuruluşları yüksek fiyatlı saf hammadde almak yerine ihtiyaçlarını daha düşük maliyetlerle karşılamayı tercih etmiştir. Bu sayede bilerek veya bilmeyerek bir nebzede olsa çevre kirliliğinin önüne geçilmektedir. Gelişmiş ekonomilere sahip ülkelerde atık maddelerin ücret karşılığı alındığı otomasyona sahip makineler vardır.
Atıkların yeniden üretilmesinin sadece hammadde tasarrufu sağladığını düşünmek yanlıştır. Öncelikli olarak maden yatağından yenisinin çıkarılmasından daha az enerji tüketimi yapılmaktadır. Bu nedenle büyük bir enerji tasarrufu sağlanır. Madenler işlenirken kullanılan petrol, su, elektrik, katı, sıvı ve gaz yakıtlardan tasarruf yapıldığı gibi bu işlenme esnasında ortaya çıkan hava, su, çevre kirliliğinin de önüne geçilmiş olunur. Geç de olsa ülkemizde de istihdamı artıran ve hammadde de dışa bağımlılığı azaltan geri dönüşüm metodları ve önemi anlaşılmıştır.
Bir cevap yazın